چکیده: بیماری بلاست برنج (عامل: Pyricularia grisea (Cooke) Sacc.) یکی از مهمترین بیماریهای این محصول در جهان است که عموما برای کنترل این بیماری از قارچ‌‌کش‌ها استفاده می‌شود. در این ارتباط انتخاب سمپاش مناسب با توجه به شرایط مزارع کشور نقش به سزائی در افزایش کارائی سموم و کاهش آلودگی‌های زیست محیطی دارد. لذا در این تحقیق کارائی پنج نوع سمپاش شامل دو نوع سمپاش میکرونر بومدار پشتی (سمپاش میکرونر بومدار پشتی مدل -N10 KP 4000 و سمپاش میکرونر بومدار پشتی مدل SKN-3000) و دو نوع سمپاش الکترواستاتیک (دستگاه سمپاش الکترواستاتیک مدل GPS-5 TM (ESS) و دستگاه سمپاش پشتی موتوری اتومایزر با هد الکترواستاتیک) و سمپاش فرقونی لانسدار با مصرف دو دز 1 و 75/0 کیلوگرم در هکتار از قارچ‌کش تری‌سیکلازول (Beam® WP 75%) در کنترل بیماری بلاست برنج روی رقم حساس دیلمانی در قالب آزمایش فاکتوریل دو عاملی بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط مزرعه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد سمپاش اتومایزر با هد الکترواستاتیک، سمپاش فرقونی لانسدار (سمپاش رایج) و سمپاش میکرونر بومدار پشتی مدل N10 KP 4000 بالاترین کارائی (میانگین شدت آلودگی به ترتیب 13/0±67/1، 12/0±2 و 33/0±5/3 بود) را در کنترل بیماری دارند. میزان محلول مصرفی در این سه نوع سمپاش به ترتیب معادل 48، 450 و 65 لیتر در هکتار بود که بیانگر کاهش حجم محلول مصرفی در سمپاش اتومایزر با هد الکترواستاتیک و میکرونر بومدار پشتی است. این امر سبب افزایش راندمان کاری روزانه و کاهش هزینه‌های کارگری می‌گردد. بررسی کارت‌های حساس به آب نشان داد در سمپاش‌های میکرونر بومدار پشتی و الکترواستاتیک یکنواختی اندازه قطرات و پوشش آنها نسبت به فرقونی لانسدار بیشتر است. شایان ذکر است با توجه به ارتفاع زیاد بوته‌های برنج در مرحله بلاست خوشه امکان کاربرد سمپاش‌های مذکور در این مرحله به نحو مطلوب و شایسته وجود ندارد و نتایج فوق صرفا در مرحله بلاست برگ قابل توصیه می‌باشد.
